Metoda – psychologia procesu

Psychologia procesu, psychologia zorientowana na proces, praca z procesem - POP - (ang. process oriented psychology) to stosunkowo młoda  - gdyż powstała w latach 70-tych ubiegłego wieku, metoda terapeutyczna oraz pracy z grupami i organizacjami.

Jej twórca A. Mindell ,  z wykształcenia fizyk a jednocześnie analityk jungowski (dyplom analityka w Instytucie C.G. Junga w Zurichu.) stworzył i nadal rozwija metodę, która jest z jednej strony nurtem psychoterapeutycznym a z drugiej jest też filozofią, sposobem myślenia o świecie. Korzenie, z których wyrasta psychologia zorientowana na proces to psychologia C.G.Junga, fizyka kwantowa, taoizm. Jako metoda terapeutyczna bazuje na osiągnięciach podejścia Gestalt, analizie jurgowskiej, NLP, szkole systemowej i komunikacyjnej oraz metodach pracy z ruchem i ciałem.

Podstawą w tym sposobie myślenia (i pracy) jest rozumienie rozwoju człowieka jako ciągłej przemiany od „ja” przez „nie-ja” do „nowego ja”. Drogę tej przemiany, czyli procesu  wyznaczają różne drogowskazy w postaci trudności relacyjnych, dolegliwości fizycznych, nawracających snów, powtarzających się problemów w życiu zawodowym, wypadków, czyli wszystkiego, co mu się przydarza. Każdy z tych drogowskazów ma w sobie ukryte rozwiązanie, a odczytanie go pozwoli stać się kimś nowym i uwolnić się od bólu związanego z obecną sytuacją.

Terapeuta pracując z klientem, (czyli kimś, kto zwraca się o pomoc) opiera się na jego subiektywnym doświadczeniu, czyli tym, co dla niego jest „ja” oraz tym, co wykracza poza jego tożsamość, jest czymś odbieranym jako trudne, zagrażające, dziwne. Celem pracy jest odkrycie zapisanej w tle tych doświadczeń – informacji i włączenie jej w obszar tożsamości klienta, czyli skuteczne poszerzenie repertuaru zachowań, możliwości i umiejętności.

Psychoterapeuta ma za zadanie pomóc odkryć znacznie tego, co się przydarza – jednak decydującą rolę w tym procesie ma klient – ważne jest to, jaka to jest dla niego informacja. Przejście od „ja”, który doświadczam trudności do „nowego ja” następuje przez próg, czyli obszar przemiany a zatem obszar, w którym nie wiem, co się ze mną dzieje, targają mną sprzeczne emocje, zapominam o różnych rzeczach, nudzę się lub śmieję bez powodu.

Dlatego tak ważna wówczas jest obecność terapeuty, który mając świadomość stanu klienta oraz celu drogi a także swojego udziału pomaga przejść ten trudny obszar. Podstawową kompetencją terapeuty procesowego jest praca nad sobą, gdyż tylko ona pozwala poznać samemu obszary, które otwierają się przed klientem. Podobnie uważał C. G. Jung twierdząc, że „ gdy lekarz naprawi  coś w sobie, będzie mógł przywieść do ładu pacjenta” . Taka umiejętność płynnych przemian od „ja” do „nowego ja” jest istotą psychologii procesu. W tym sensie psychologia procesu jest sposobem rozwiązywania problemów ale również ścieżką rozwoju osobistego.

Metoda znajduje zastosowanie w pracy z indywidualnymi klientami ale również parami, grupami społecznymi i organizacjami.